Το κοστούμι

Ιωάννα Μανωλεδάκη

Ζωγράφος και Σκηνογράφος. Καθηγήτρια του Τμήματος Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης από το 1995 και τώρα Ομότιμη Καθηγήτρια του ίδιου Πανεπιστημίου. Ως το 1995 υπηρέτησε ως καθηγήτρια του Τμήματος Αρχιτεκτόνων της Πολυτεχνικής Σχολής και ήταν υπεύθυνη του Εργαστηρίου Εικαστικών Τεχνών της ίδιας Σχολής από το 1989.
Κατά το ακαδημαϊκό έτος 1997-98, μετά από πρόσκληση, συμμετείχε, ως Visiting Professor στο Διεθνές Μεταπτυχιακό Τμήμα Σκηνογραφίας του «Central St. Martins School of Art and Design» του Λονδίνου.
Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και αντιπρόεδρος του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, μέλος του ΔΣ του ιδρύματος Μελίνα Μερκούρη, και κατά διαστήματα μέλος του ΔΣ της Μακεδονικής Καλλιτεχνικής Εταιρειας «Τέχνη». Από το 1974 και για πολλά χρόνια, υπηρέτησε στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος είτε ως μέλος και Πρόεδρος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής, είτε ως μέλος του ΔΣ και Εντεταλμένη Διευθύνουσα Σύμβουλος. Υπήρξε, επίσης, ιδρυτικό μέλος της Όπερας Θεσσαλονίκης και Πρόεδρος της Εφορείας από το 1997 ως το 2005.
Συμμετείχε σε πολλές Κριτικές Επιτροπές καλλιτεχνικών Διαγωνισμών: Ζωγραφικής, Φωτογραφίας, Σκηνογραφίας, κ.λπ., στην Οργανωτική και Κριτική Επιτροπή της Biennale Νέων Μεσογείου, στην Κριτική Επιτροπή του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, στην Επιτροπή Κρατικών Βραβείων Κινηματογράφου, κ.λπ. Είναι μέλος της Διεθνούς Ενώσεως Σκηνογράφων, Αρχιτεκτόνων και Τεχνικών Θεάτρου.
Απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, εργάστηκε ως μεταπτυχιακή αρχαιολόγος στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης ως το 1962, όπου ασχολήθηκε με τη μελέτη και την αποκατάσταση ταφικών επιγραφών και συμμετείχε σε ανασκαφές, όπως στην ανασκαφή του Δερβενίου. Ως βοηθός του ζωγράφου και καθηγητή Χρήστου Λεφάκη συμμετείχε στις ανασκαφές Πέλλας, Λευκαδίων, και Βεργίνας. Πολλά σχέδια και αναπαραστάσεις της έχουν δημοσιευθεί σε Αρχαιολογικά Συγγράμματα και περιοδικά. 
Εργάστηκε επίσης ως ιστορικός και κριτικός Τέχνης και δημοσίευσε κείμενα κριτικά, θεωρητικά και εκπαιδευτικά σε καλλιτεχνικά και επιστημονικά έντυπα.
Βιβλία και δημοσιεύσεις: Το Σχέδιο, θεωρία και πρακτικές, εκδ. Παρατηρητής, 1980, Χρήστος Λεφάκης, η ζωή και το έργο του, εκδ. Εγνατία 1978, Περιήγηση στο έργο του Χρήστου Λεφάκη, Επιστημονική Επετηρίς της Πολυτεχνικής Σχολής 1971-72, «Γ. Τούγιας, κριτική ανάλυση του έργου του», Θέματα Εσωτερικού Χώρου, 2, και AL 2, Anno 4, 1971, «Ο Φωτογραφικός Ρεαλισμός, μια όψη του σύγχρονου εικαστικού προβλήματος», «Η Συνέχεια», 1973, «Προβλήματα επικοινωνίας στη σύγχρονη ζωγραφική», «Το Παράθυρο», Λέσχη Γραμμάτων και Τεχνών, 1979, «Η ανάγνωση του έργου τέχνης μέσα από τη χρήση του χώρου», Πρακτικά του Συμποσίου Σύγχρονης Τέχνης, Τελλόγλειο Ίδρυμα 1984, «Η Σκηνογραφία ως εικαστική τέχνη», Ανοιχτό Πανεπιστήμιο του Δήμου Κομοτηνής, 1993, «Καμπανέλλης, εικαστική ανάλυση του έργου του», εισήγηση στο Συμπόσιο για τον Καμπανέλλη του Τμήματος Θεάτρου της Σχολής καλών Τεχνών, 1994, «Ο Μύθος της Άλκηστης: Νεο-Μπαρόκ εικαστικές προσεγγίσεις» Τιμητικός Τόμος Ν. Χουρμουζιάδη, εκδ. Θυμέλη, 2004, «Θεατρικές Εικαστικές Τέχνες και Εικαστικό Θέατρο», Συμπόσιο με θέμα Τα όρια των Ειδών στην Τέχνη, Εταιρεία Σπουδών, Αθήνα, 2006, «Εικαστική παντοδυναμία και παγίδες», Εισήγηση στο Συμπόσιο για την Όπερα, στο πλαίσιο του Διεθνούς Διαγωνισμού «Μαρία Κάλλας», Αθήνα, 2008, Η οπτική παράμετρος της θεατρικής τέχνης εκδ. Ιδρύματος Μελίνα Μερκούρη, 2001, Αρχαίοι Μύθοι και Όπερα Τελλόγλειο Ίδρυμα, Θεσσαλονίκη 2009, καθώς και μικρότερα άρθρα και εισαγωγικά σημειώματα σε καταλόγους Μουσείων, εκθέσεων, επετειακών εκδόσεων, κ.λπ. 
Συνεργάστηκε με το περιοδικό «Νέες Μορφές», 1963-65, δημοσιεύοντας κριτικές για τις τρέχουσες εκθέσεις ζωγραφικής και ως το 1967 πραγματοποίησε σειρά ραδιοφωνικών εκπομπών – διαλέξεων σε θέματα Σύγχρονης Τέχνης. Έγραψε την εισαγωγή και επιμελήθηκε τη μετάφραση του βιβλίου της Pamela Howard What is Scenography. Έχει, επίσης μεταφράσει σειρά θεατρικών έργων και σεναρίων κινηματογράφου.
Ζωγραφική της εκθέτει από το 1962. Έχει πραγματοποιήσει περισσότερες από 50 ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και στις ΗΠΑ και τον Καναδά. Πολλές από αυτές ύστερα από πρόσκληση Πανεπιστημίων του εξωτερικού, Διεθνών Καλλιτεχνικών Οργανισμών ή στο πλαίσιο ανταλλαγών του Υπουργείου Πολιτισμού και έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα σε Διεθνείς Καλλιτεχνικές διοργανώσεις.
Έργα της βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές και μουσεία στην Ελλάδα, Αγγλία, Γερμανία, Ελβετία, Καναδά, Κύπρο, καθώς και σε ιδιωτικές συλλογές και πανεπιστημιακά μουσεία των ΗΠΑ.
Άρχισε να ασχολείται με τη Σκηνογραφία από το 1965, σχεδιάζοντας σκηνικά και κοστούμια για παραστάσεις ιδιωτικών Σχολών και Πολιτιστικών Σωματείων. Παράλληλα, συνεργάστηκε με το Νίκο Σαχίνη, ως βοηθός σκηνογράφου σε πολλές παραγωγές του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος.
Από το 1980 εργάζεται συστηματικά ως επαγγελματίας σκηνογράφος-ενδυματολόγος.
Συνολικά, έχει σχεδιάσει σκηνικά και κοστούμια για περίπου 150 παραγωγές Θεάτρου, Όπερας και Μπαλέτου. Συνεργάστηκε με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, με την Εθνική Όπερα και το Λυρικό Θέατρο της Σόφιας, με την Εθνική Όπερα του Βελιγραδίου, με την Εθνική Όπερα της Σλοβενίας, και άλλα Λυρικά Θέατρα της Ανατολικής Ευρώπης, με την Εθνική Λυρική Σκηνή, με την Όπερα Θεσσαλονίκης, με πολλά Δημοτικά θέατρα σε όλη την Ελλάδα και με ιδιωτικούς θιάσους σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη κ.λπ. Από το 1980 συνεργάστηκε στενά με την Πειραματική Σκηνή της Τέχνης, Θεσσαλονίκης, και από το 1994 με την Εθνική Όπερα της Σόφιας. Έχει πάρει μέρος σε Φεστιβάλ Θεάτρου στην Ελλάδα (Φεστιβάλ Επιδαύρου, Φεστιβάλ Αθηνών, Δημήτρια Θεσσαλονίκης, Φεστιβάλ Φιλίππων, κ.λπ.) καθώς και σε Διεθνή Φεστιβάλ θεάτρου και όπερας (Αγγλία, Σουηδία, Νορβηγία, Ελβετία, Ρωσία κ.λπ.) Συμμετείχε επίσης σε καλλιτεχνικές περιοδείες με την Πειραματική Σκηνή της Τέχνης και κυρίως με την Όπερα της Σόφιας, σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες και σε 7 πόλεις της Ιαπωνίας.
Σκηνικά και κοστούμια της έχουν εκτεθεί στο Μουσείο της Επιδαύρου, στο Βαφοπούλειο Πολιτιστικό Κέντρο, στο Βελλίδειο, στο Τελλόγλειο Ίδρυμα του ΑΠΘ, στην «Έκθεση Θεάτρων της Θεσσαλονίκης» του Ιδρύματος Μελίνα Μερκούρη (ΔΕΘ), στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, στην Quadrennial Έκθεση Σκηνογραφίας της Πράγας (διάκριση του Ελληνικού περιπτέρου) κ.α.
Έχει σχεδιάσει τα σκηνικά και τα κοστούμια της υποψήφιας για Όσκαρ 2001 ταινίας «One Day Crossing» των Joan Stein – Chris Lazaridi, και σκηνικά για τηλεοπτικές εκπομπές.
Κριτικές αναλύσεις και πληροφορίες για το έργο της στον τομέα της Ζωγραφικής και της Σκηνογραφίας έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά, λεξικά και εκδόσεις Τέχνης όπως: Σ. Λυδάκη Λεξικό Ελλήνων Ζωγράφων και Χαρακτών εκδ. Μέλισσα, Toni Spiteris «Arte dopo il 1945», Α. Ξύδη «Προτάσεις για την Ιστορία της Νεοελληνικής Τέχνης», 1976, Ε. Βακαλό «Η Αφηρημένη Τέχνη στην Ελλάδα», Αrt et Dictature εκδ. Ευρωπάλια, Βρυξέλλες 1982, Θεσσαλονίκη, εκδ. Κέντρου Ιστορίας του Δήμου Θεσσαλονίκης «Θεσσαλονίκη 2300 χρόνια» 1985, Η Νεότερη και σύγχρονη Μακεδονία, εκδ. Παπαζήση – Παρατηρητής, «Όψεις της Εικαστικής Δημιουργίας μετά το 1960», ΟΠΠΕ 1997, «Πειραματική Σκηνή της Τέχνης 1979-1990», Έλληνες Σκηνογράφοι – Ενδυματολόγοι και Αρχαίο Δράμα έκδ. Πανεπιστημίου Αθηνών και ΥΠΠΟ, «Η Σκηνογραφία στο Ελληνικό Θέατρο» 1987, Η Ενδυματολογία στο Ελληνικό Θέατρο 1996, εκδ. Εμπορικής Τράπεζας, επιμέλεια Δ. Φωτόπουλου, Αρχαίο Δράμα και Όπερα εκδ. Τελλογλείου Ιδρύματος, 2011, Α. Κωτίδη: Μοτερνισμός και παράδοση στην Ελληνική μεταπολεμική και σύγχρονη τέχνη University Studio Press 2011, Wagner-Verdi 200 χρόνια, εκδ. Τελλογλείου Ιδρύματος, 2013 καθώς και στην έκδοση του ΚΘΒΕ Ίχνη του Εφήμερου – Θεατρικά κοστούμια, 2020. Επίσης, στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο της Ελλάδας, διαφόρων ευρωπαϊκών χωρών, καθώς και των ΗΠΑ, του Καναδά και της Ιαπωνίας. Σκηνογραφίες της είναι δημοσιευμένες στον τόμο World Scenography 1990-2005, εκδ. OISTAT. Παρουσιάστηκε επίσης σε διάφορα τηλεοπτικά αφιερώματα και συνεντεύξεις εντός και εκτός Ελλάδας. 
Έχει τιμηθεί από τον Δήμο Θεσσαλονίκης, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και ήταν υποψήφια για το Κρατικό Βραβείο Σκηνογραφίας, 1999. Το 2018 τιμήθηκε από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας για τα 40 χρόνια προσφοράς της στην Όπερα και το Θέατρο. 

ISBN: 978-960-655-064-5

Αριθμός Σελίδων: 207

Δημιουργικό Εξωφύλλου: Αθανάσιος Κολαλάς

Εικόνα εξωφύλλου: Όπερα «Τουραντότ»,

σκίτσο για το κοστούμι του Τιμούρ 
και (στο φόντο) τομή του σκηνικού για το ίδιο έργο

Εξώφυλλο: Μαλακό εξώφυλλο

Διαστάσεις: 21x27,5 cm

Γλώσσα Γραφής: Ελληνικά

Έτος Έκδοσης: 2021

Δωρεάν έξοδα αποστόλης εντός Ελλάδας